จังหวัดสมุทรปราการ เป็นจังหวัดในเขตปริมณฑลที่อยู่ติดกับกรุงเทพฯ ทางทิศใต้ เรียกได้ว่าอยู่ใกล้กับเมืองกรุงมากเสียจนบางทีอาจถูกมองข้าม ทั้งที่ในความจริงแล้วจังหวัดสมุทรปราการก็มีความน่าสนใจในการท่องเที่ยวไม่แพ้ที่ไหนๆ ทั้งในด้านธรรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์ จนได้รับการกล่าวขานว่าเป็นปอดของเมือง รวมไปถึงวิถีชีวิตของผู้คนในชุมชน ที่อาศัยอยู่อย่างเข้าใจธรรมชาติ จนเกิดเป็นภูมิปัญญาท้องถิ่นที่น่าเรียนรู้ เรียกได้ว่าบางกะเจ้า เป็นอีกพื้นที่หนึ่งที่เหมาะกับการท่องเที่ยวแบบ Bio Tourism หรือการท่องเที่ยวบนฐานความหลากหลายทางชีวภาพ รับรองว่าทริปนี้ทั้งสนุกและได้ความรู้แน่นอน
เที่ยวใกล้กรุง สุขใกล้กัน
ทริปคุ้งบางกะเจ้า 2 วัน 1 คืน สมุทรปราการ
รู้จัก “บางกะเจ้า”
สถานที่แห่งแรกที่จะทำให้เราได้รู้จักกับบางกะเจ้ามากขึ้นก็คือ “สวนเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว 80 พรรษา” ซึ่งเป็นพื้นที่แหล่งเรียนรู้ ที่รวบรวมพันธุกรรมพืชและการฟื้นฟูระบบนิเวศของคุ้งบางกะเจ้าในหลากหลายรูปแบบ ทั้งการฟื้นฟูพื้นที่สีเขียวเพื่อการท่องเที่ยวและเพื่อเป็นสถานที่พักผ่อนหย่อนใจของคนทั่วไป และการฟื้นฟูพื้นที่ริมฝั่งแม่น้ำจากการถูกกัดเซาะ นอกจากนี้ยังมีอาคารนิทรรศการ ที่จัดแสดงนิทรรศการเรื่องราวความเป็นมาของบางกะเจ้าและวิถีชีวิตชุมชนคนบางกะเจ้าด้วย
ผ่อนคลายกับสปาชาวบ้าน นวดเท้าด้วยสมุนไพร
หลังจากได้รู้จักความเป็นมาของคุ้งบางกะเจ้าแล้ว เราจะไปต่อกันที่ “ป่าชุมชนเมือง สวนป่าเกดน้อมเกล้า” ที่นี่เป็นวิสาหกิจชุมชนป่าในเมืองที่ขับเคลื่อนโดยคนในชุมชนจากการสนับสนุนของภาครัฐและเอกชน โดยมีเป้าหมายในการอนุรักษ์พื้นที่สีเขียวของชุมชน สู่การเป็นแหล่งเรียนรู้เชิงนิเวศ จากวิถีชีวิตที่อิงกับธรรมชาติและภูมิปัญญาของคนในชุมชน ต่อยอดเป็นกิจกรรมสำหรับนักท่องเที่ยว การนวดเท้าด้วยสมุนไพร โดยชาวบ้านจะนำน้ำสมุนไพรที่ได้จากการต้มขิง ข่า ตะไคร้ มะกรูด มาให้แช่เท้าและนวด กลิ่นหอมของสมุนไพรต่างๆ ช่วยให้รู้สึกผ่อนคลายได้ดีจริงๆ
สร้างสรรค์ผ้ามัดย้อมจากสีธรรมชาติ
จากนั้นก็ได้เวลาสนุกสนานกับการทำผ้ามัดย้อม โดยใช้สีจากเปลือกลูกจาก ซึ่งเป็นสีธรรมชาติที่มีอยู่ในท้องถิ่น วิธีการก็ไม่ยุ่งยาก แค่นำผ้ามามัดให้เกิดเป็นลาย แล้วนำไปต้มกับลูกจาก จากนั้นนำไปแช่น้ำปูนจะได้ผ้าสีน้ำตาลเข้ม ถ้าอยากได้สีน้ำตาลอ่อน ให้นำผ้าไปแช่น้ำสารส้ม นับเป็นกิจกรรมที่ทั้งสนุกและได้ความรู้จากภูมิปัญญาท้องถิ่น แถมยังได้ผ้ามัดย้อมฝีมือตัวเองกลับบ้านอีกด้วย
ช็อปสินค้าท้องถิ่น ผลิตภัณฑ์จากต้นจาก
ต้นจากเป็นพืชที่มีอยู่มากมายในบางกะเจ้า ชุมชนจึงนำมาต่อยอดทำเป็นผลิตภัณฑ์ต่างๆ เพื่อสร้างรายได้ให้กับชุมชน ซึ่งเราจะไปดูภูมิปัญญาสร้างสรรค์ผลิตภัณฑ์จากต้นจากกันที่ บ้านบางกระสอบ (สวนส้มเทพรส) ที่นี่มี “ชานมจาก” เป็นชาสมุนไพรที่ได้จากการนำ “นมจาก” ไปแปรรูปจนเป็นชาหอมๆ พร้อมแพคเกจจิ้งสวยๆ และ “ถ่านดอกจาก” ที่ใช้สำหรับดับกลิ่น เป็นการนำพืชพื้นถิ่นมาใช้ให้เกิดประโยชน์สูงสุดจริงๆ นักท่องเที่ยวแบบเราเห็นแล้วอดไม่ได้ ต้องซื้อติดไม้ติดมือกลับบ้านสักหน่อย
ชิมอาหารพื้นบ้าน แกงส้มพริกสดดอกโสน
ไปเที่ยวที่ไหนถ้าอยากรู้สึกถึงความเป็นท้องถิ่นจริงๆ ก็ต้องได้ชิมอาหารพื้นบ้าน ชาวบางกะเจ้าภูมิใจนำเสนอ “แกงส้มพริกสดดอกโสน” เป็นแกงส้มที่ทั้งหน้าตาและสีสันอาจดูไม่เหมือนแกงส้มที่เราคุ้นเคย แถมยังมีรสชาติความอร่อยเฉพาะตัว เพราะเป็นแกงส้มที่ใส่ทั้งดอกโสนและหัวปลี ต่างจากแกงส้มทั่วไป และยังเลือกใช้กะปิคลองโคนเท่านั้น ซึ่งถือว่าเป็นแหล่งผลิตกะปิชั้นดี ทำให้แกงส้มสูตรบางกะเจ้านั้นหอมหวลชวนหิวที่สุด นอกจากนี้ยังมี “พริกเกลือคั่วมะพร้าว” อีกหนึ่งอาหารถิ่นสูตรบางกะเจ้า ที่จะนำไปทานกับเมี่ยงคำ หรือคลุกข้าวก็อร่อยไม่แพ้กัน
พายเรือลอดอุโมงค์จากร้อยปี
หลังจากที่ได้เห็นผลิตภัณฑ์จากต้นจากมามากมายแล้ว คราวนี้พวกเราจะได้ล่องเรือชมป่าจากอายุกว่า 100 ปี นับว่าเป็นทิวทัศน์ที่สวยแปลกตา เพราะไม่เคยรู้มาก่อนเลยว่าต้นจากจะต้นใหญ่ขนาดนี้ ตลอดทางเราจะได้เห็นความหลากหลายทางชีวภาพของพื้นที่ ไม่ว่าจะเป็นรังค้างคาวที่อาศัยอยู่แถวป่าจาก หรือผีเสื้อที่บินอยู่ทั่วไป แสดงให้เห็นถึงความอุดมสมบูรณ์ของที่นี่ได้อย่างดี
มะม่วงน้ำดอกไม้คุ้งบางกะเจ้า
คุ้งบางกะเจ้าเป็นพื้นที่อุดมสมบูรณ์ ทำให้มีผลิตผลทางการเกษตรขึ้นชื่ออยู่หลายอย่าง ทั้งส้มเทพรส และที่เราจะไปชมกันต่อไปคือมะม่วงน้ำดอกไม้ ที่ศูนย์เรียนรู้เศรษฐกิจพอเพียงตำบลทรงคะนอง เป็นแหล่งเรียนรู้การปลุก “มะม่วงน้ำดอกไม้พระประแดง” ของพันโทชำนาญ อ่อนแย้ม ที่ใช้ภูมิปัญญาจากความเข้าใจในธรรมชาติของพื้นที่บางกะเจ้าที่เป็นพื้นที่ที่มีทั้งน้ำจืด น้ำเค็ม และน้ำกร่อย ทำให้เกิดเป็นดินลักจืดลักเค็ม ที่ชาวสวนผลไม้ต่างรู้กันดีว่า ดินแบบนี้ปลูกผลไม้ได้รสชาติดี ทำให้มะม่วงน้ำดอกไม้คุ้งบางกะเจ้า ขึ้นชื่อเรื่องความหอมหวานที่สุด
สรุป
ทริป 2 วัน 1 คืน ที่คุ้งบางกะเจ้า ทำให้เราเข้าใจคำนิยามว่า “ปอดของกรุงเทพฯ” มากขึ้น คุ้งบางกะเจ้าเต็มไปด้วยพื้นที่สีเขียว มีสวนให้ทุกคนได้มาเที่ยวพักผ่อนหย่อนใจ และยังมีความหลากหลายทางชีวภาพ ทั้งในแง่ของภูมิปัญญาท้องถิ่น วิถีชีวิตชุมชน และความอุดมสมบูรณ์ทางธรรมชาติ นับเป็นพื้นที่ที่เที่ยวได้สนุก ได้ความรู้ และทำให้เกิดความเข้าใจในความเชื่อมโยงกันของธรรมชาติและผู้คน เรียกได้ว่าเป็นสถานที่ที่เหมาะกับการท่องเที่ยวเชิงนิเวศ แถมยังอยู่ใกล้กรุงเทพฯ แค่นิดเดียว
ขอขอบคุณ
สำนักงานพัฒนาเศรษฐกิจจากฐานชีวภาพ (องค์การมหาชน)
คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
ตามไปอ่านอีกหนึ่งทริปสนุกๆ สไตล์ Bio Tourism ได้ที่ เที่ยวใกล้กรุง สุขใกล้กัน : ดอนหอยหลอด
ติดตามข้อมูลท่องเที่ยวดีๆ ในแบบ Bio Tourism ได้ที่ เที่ยวใกล้กรุง สุขใกล้กัน
** สนใจลงรีวิวในเว็บไซต์ letscheckinmag.com ติดต่อได้ทางอีเมล letscheckinmag@gmail.com หรือทาง Facebook : Let’s Check in เรื่องกิน เรื่องเที่ยว
*** บทความนี้เป็นลิขสิทธิ์ของ letscheckinmag.com กรุณาสนับสนุนทีมงานด้วยการแชร์ link กลับมายังเว็บ letscheckinmag.com เท่านั้น ห้ามคัดลอก ทำซ้ำ หรือดัดแปลงส่วนใดไปเผยแพร่โดยไม่ได้รับอนุญาตโดยเด็ดขาด